Mecenas Monika – okiem prawnika odc. 54

Od 1 stycznia br. w życie weszły nowe przepisy zakazujące sprzedaży napojów z dodatkiem kofeiny i tauryny, popularnie zwanych „energetykami” osobom poniżej 18 roku życia. Nie będzie także możliwe zakupienie tego typu napojów na terenie szkół i innych placówek oświatowych oraz w automatach (niezależnie od ich lokalizacji). Za napoje z dodatkiem kofeiny i tauryny ustawa uznaje  „wyrób w postaci napoju będący środkiem spożywczym, ujęty w Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług w klasie 10.89 oraz w dziale 11, w którego składzie znajduje się kofeina w proporcji przewyższającej 150 mg/l lub tauryna, z wyłączeniem substancji występujących w nim naturalnie.”

Oznaczanie „energetyków”

Zgodnie z nowymi regulacjami producent lub importer napoju z dodatkiem kofeiny lub tauryny jest obowiązany do oznaczenia opakowania jednostkowego wyrobu widoczną, czytelną oraz umieszczoną w sposób nieusuwalny i trwały informacją o treści „Napój energetyzujący” lub „Napój energetyczny”.  Sprzedawca, sprzedając tego rodzaju napój – w przypadku powzięcia wątpliwości co do pełnoletności kupującego, będzie mógł żądać okazania dokumentu tożsamości. Wskazane zatem wydaje się działanie w myśl zasady : „Ufaj, ale kontroluj”, zwłaszcza w obliczu możliwych kar.

Kary za naruszenie zakazu

Wszelkie zakazy, bez wprowadzenia kar za ich złamanie mogłyby być trudne do dotrzymania. Stąd też ustawa przewiduje następujące kary:

– za sprzedaż wbrew zakazowi –  w wysokości do 2000 zł; co ciekawe ta sama kara może być nałożona na kierownika np. sklepu lub lokalu, o ile nadzór nad przestrzeganiem zakazu nie był prawidłowy; w wypadku tych wykroczeń możliwe jest orzeczenie przez sąd przepadku wszystkich tego rodzaju napojów,

– za produkcję lub import „energetyków” bez stosownego oznaczenia, ustawa przewiduje karę grzywny w wysokości do 200.000,00 zł, ograniczenia wolności lub obie te kary łącznie.

Brak okresu przejściowego

Stosowanie przepisów ustawy ww. ustalone zostało na dzień 1 stycznia 2024 r. – sama ustawa zaś uchwalona została dnia 28 sierpnia 2023 r. Pomimo pozornie długiego okresu pomiędzy jej uchwaleniem, a wejściem w życie przepisy dotyczące opakowań mogły nastręczyć producentom, ale i sprzedawcom sporych problemów. Od tego roku bowiem nie mogą oni wprowadzać do obrotu „starych” produktów w opakowaniach, które nie są oznakowane. Co zatem zrobią z zapasami magazynowymi trudno powiedzieć.

Reklama (nie)zakazana

W pracach nad ustawą rozważano również wprowadzenie zakazu reklamowania „energetyków” w telewizji, kinie, teatrze i radiu w godzinach 6-20 oraz w prasie młodzieżowej i dziecięcej. Ostatecznie zakazu nie wprowadzono. Dziś zatem – w przeciwieństwie do napojów alkoholowych – energetyki można reklamować bez ograniczeń. Jak wynika z powyższego – reklamy skierowane są do wszystkich, jednak nie wszystkim napoje te będą mogły „dodać skrzyyyydeł”.

Autorka: Monika Sobczyńska (radca prawny)

Niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny, służy jedynie jako punkt wyjścia i nie stanowi porady prawnej, ani też nie może zostać uznany za świadczenie pomocy prawnej, w tym poradę, opinię prawną, wykładnię prawa lub konsultację prawną w jakiejkolwiek sprawie czy też chęci ich wyrażenia. Zawarte w niniejszej publikacji informacje nie odnoszą się do konkretnego stanu faktycznego.
Przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji lub działania należy skonsultować się z radcą prawnym, adwokatem lub specjalistą w danej dziedzinie.