Mecenas Monika – okiem prawnika odc. 50

Wycieczka wykupiona, hotel opłacony, pogoda dopisuje, a Wy wylegujecie się na plaży i myślicie, że nic nie może zakłócić Waszego cudownego, długo wyczekiwanego wypoczynku? To mam dla Was złą wiadomość. Pracodawca, w szczególnych wypadkach, ma bowiem prawo odwołać Was z urlopu w każdej chwili! Sytuację taką reguluje Kodeks pracy, który w artykule 167 §1 wskazuje, iż „Pracodawca może odwołać pracownika z urlopu tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu.” Co to oznacza w praktyce? Nie mniej, ni więcej jak to, że nawet jeśli Wasz urlop był zaplanowany z wielomiesięcznym wyprzedzeniem i mieliście na niego zgodę pracodawcy, to i tak – w określonych okolicznościach – możecie być z niego odwołani. Jako przykład takich okoliczności można podać wystąpienie w zakładzie pracy awarii, którą tylko Wy możecie usunąć, pojawienie się w zakładzie pracy kontroli, w której, z uwagi na jej zakres, powinniście uczestniczyć, czy też nagła choroba osoby, która miała Was zastępować w trakcie Waszego urlopu.

Co ciekawe, decyzja pracodawcy o odwołaniu pracownika z urlopu jest traktowana jako polecenie służbowe i niewykonanie go może zostać uznane za ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych. To z kolei może stać się uzasadnieniem dla rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia (art. 52 § 1 pkt. 1 Kodeksu pracy).

Warto pamiętać, iż przepisy prawa nie wprowadzają dla odwołania pracownika z urlopu żadnej szczególnej formy – może to zatem nastąpić, zarówno drogą elektroniczną, jak i za pośrednictwem wiadomości sms, czy też w rozmowie telefonicznej.

Pocieszeniem w tej sytuacji jest jednak fakt, iż po odwołaniu pracownika z urlopu pracodawca jest zobowiązany opłacić koszty powstałe w związku z takim odwołaniem, które pracownik poniósł. Wydatki te muszą jednak pozostawać w bezpośrednim związku z dokonanym odwołaniem pracownika oraz muszą być udokumentowane rachunkami lub innymi potwierdzeniami np. biletami, paragonami za paliwo czy przelewami za niewykorzystaną częścią zaplanowanego wypoczynku (opłacony pobyt w hotelu, wykupione wycieczki, inne rezerwacje niepodlegające zwrotowi). W określonych wypadkach do tych kosztów, które zwrócić powinien pracodawca możliwe będzie również doliczenie kosztów wypoczynku rodziny pracownika, jeżeli na skutek odwołania nie mogła ona kontynuować urlopu – na przykład jeśli pracownik był na wakacjach sam z dziećmi. Pocieszenie marne, ale w końcu „lepszy rydz, niż nic”.

Należy mieć też na uwadze, iż niewykorzystaną liczbę dni urlopu pracownik może wykorzystać w terminie późniejszym. Nie jest to jednak termin dowolnie przez niego wybrany, a musi być uzgodniony z pracodawcą.

Trzeba zatem pamiętać o wskazanych wyżej przepisach, aby mieć świadomość, iż sam fakt otrzymania zgody na urlop, a nawet udanie się na wypoczynek nie oznaczają bezwzględnie, iż będziemy mogli cieszyć się nim bez zakłóceń. Mimo wszystko życzę Wam udanego wakacyjnego wypoczynku bez niespodzianek, przynamniej tych niekoniecznie miłych.

Ahoj przygodo!

Autorka: Monika Sobczyńska (radca prawny)

Niniejszy artykuł ma charakter wyłącznie informacyjny, służy jedynie jako punkt wyjścia i nie stanowi porady prawnej, ani też nie może zostać uznany za świadczenie pomocy prawnej, w tym poradę, opinię prawną, wykładnię prawa lub konsultację prawną w jakiejkolwiek sprawie czy też chęci ich wyrażenia. Zawarte w niniejszej publikacji informacje nie odnoszą się do konkretnego stanu faktycznego.
Przed podjęciem jakiejkolwiek decyzji lub działania należy skonsultować się z radcą prawnym, adwokatem lub specjalistą w danej dziedzinie.

[1] Adam Mickiewicz, „Lis i kozioł”